Öfke Kontrol Bozukluğu
Öfke, doğal bir insan duygusudur. Bazen işler ters gittiğinde ortaya çıkar. Diğer zamanlarda, öfke korkularımızdan ve hayal kırıklıklarımızdan kaynaklanır. Günlük hayatımızda öfkeyi tetikleyebilecek pek çok durum vardır. Duygularınızı işlemek ve üzerinde çalışmak (olumsuz olsalar bile) sağlıklı bir şeydir. Bununla birlikte, öfke bazen sağlıklı ve motive edici olabilse de, hızlı bir şekilde patlayıcı ve yıkıcı da olabilir. Fakat öfke karşılaşılan durumla orantılı değilse ve karşıdaki kişiyle olan iletişimi bozuyorsa bu durumda normal bir öfkeden söz edilemez. Buna öfke kontrol bozukluğu denir. Öfke kontrol bozukluğu genelde öfkesini sürekli içine atan, farkında olmadan öfkesini bastıran insanlarda görülür. Sürekli bastırılan duygu olmadık bir zamanda pervasızca bireyi esir alır. Öfke problemi basit bir sinirlenme hali ile kesinlikle karıştırılmamalıdır. Bireyin sağlıklı düşünmesini engelleyen, düşünce ve davranışlarını kontrol edemez hale getiren bu sorun, bazen kısa süreli olsa da sonrasında büyük bir pişmanlık yaşamaya neden olur. Arada sırada sinirleniyor, sakinliğinizi kaybediyorsanız bu öfke problemi ya da öfke kontrol bozukluğu yaşadığınız anlamına gelmez. Doğru bir tanımlama yapmak için ruh sağlığı uzmanları duygu, davranış ve fiziksel belirtilerin hepsine birden bakar. Duygusal açıdan değerlendirildiğinde öfke problemi sürekli sinirlilik hali, kaygı bozukluklarına yol açarken, öfke nöbeti geçiren insanlar genelde kendilerini kontrol edemezler. Hatta sözlerini ve davranışlarını kontrol altında tutmak da zorlanırlar. Bazı durumlarda kontrol mekanizması tamamen devreden çıkar.
Öfkenin temelinde başka bir şey oluyorsa, olaylar ilerlemeden önce doğru desteği bilmek ve almak çok önemlidir. Ve hepimiz öfkenin ne kadar hızlı yoğunlaşabileceğini biliriz. Kendinizi daha sık kızgın veya sinirli hissediyorsanız, anksiyete veya depresyon gibi altta yatan bir zihinsel sağlık bozukluğuna işaret edebilir. Bu duygular hayatınızı ve çevrenizdekilerin hayatlarını alt üst ediyorsa, yardım aramanın zamanı gelmiş olabilir.
Öfke Sorunları Kendini Nasıl İfade Eder?
Birçok insan öfkeyi duvara veya başka nesnelere yumruk atmak gibi fiziksel şiddet düşünceleriyle ilişkilendirir. Öfke kelimesi, bağıran, çığlık atan ve bir şeyler fırlatan insanların görüntülerini getirebilir. Ancak gerçek şu ki, öfke birçok farklı şekillerde kendini gösterebilir, öfke sadece saldırganlık olarak tezahür etmez.
- Gergin hissetmek – huzursuzluk veya korku hissi, her zaman tetikte hissetmek ve gevşeyememek.
- Başkalarına veya kendine karşı küskünlüğe veya nefrete yol açan hatıralar veya hatalar tarafından sık sık musallat olur.
- Tartışma başlatma ve başkalarını suçlama eğilimi.
- Başka bir kişinin adaletsizliğine veya eksikliğine karşı yargılayıcı.
- Tartışma veya üzücü bir durumdan sonra sakinleşememek.
- Konsantre olma zorluğu – kişinin düşünceleri, sizi sinirlendiren, sinirlendiren veya hayal kırıklığına uğratan şeylerle meşgul.
- Başkaları tarafından yanlış anlaşıldığını hissetmek.
- Eleştirilere karşı aşırı alınganlık.
Öfke Kontrol Bozukluğu Nedenleri
Bu ortak duyguların nedenleri karmaşık olabileceğinden ve kişiden kişiye değişebileceğinden, herkese uyan tek bir cevap yoktur. Genellikle tek bir sebebi yoktur ve birden fazla sebebin birleşmesiyle tetiklenebilir. Bununla birlikte öfke kontrol bozukluğu nedenlerini genel olarak açıklayacak olursak, ilk olarak dışlanmışlık hissi bu nedenlere örnek olarak verilebilir. Neredeyse her insan hayatının belli dönemlerinde dışlanmışlık duygusunu tecrübe eder. Yaşanılan dışlanma duygusunun şiddeti ve buna bağlı olarak kişide nasıl etkilere yol açacağı büyük çeşitlilik göstermektedir.
Dışlanma duygusunun sebep olduğu çoğu faktör göz önüne alındığı takdirde; bu duygunun kişilerin ruhsal sağlığını olumsuz yönde etkilediği ve öfke kontrol bozukluğunu tetikleyebildiği su götürmez bir gerçektir. Dışlanmışlık duygusuyla birlikte eğer kişi duygularını kendi içinde yaşayan biri ise bu durum daha da riskli bir hal alır. Zira kişi bir süre Bazı insanlar için öfke ve sinirliliğe katkıda bulunabilecek diğer ortak faktörler şunlardır:
- Stresli yaşam olayları veya travmatik deneyimler
- Uyku eksikliği
- İlişki sorunları veya çatışma
- Hormonal değişiklikler
- Madde bağımlılığı
Diğerleri için, öfkelerinin veya sinirliliklerinin temelinde bir zihinsel sağlık durumu vardır.
Psikoterapi sürecinde öfkeyi sağlıklı ifade etmeyi öğretmek, bunun üzerine çalışmak temel amaçtır. Öfke ile kurulan ilişki, değiştirilip savunulması gereken, saldırgan bir durum olmaktan çıkarılmalıdır. Bunun için duygunun farkındalığının sağlanıp kabul edilmesi gerekir. Bir sonraki adımda öfkeye sebep olan düşünceler tespit edilip bu düşüncelerin değiştirilmesi üzerine çalışılır. Tüm bu farkındalıklar dahilinde öfkenin sağlıklı ifade edilmesi sağlanır.
Sizler de kendiniz ya da ilişki kurmakta zorlandığınız bir bireyin Öfke Kontrol Bozukluğu’ na sahip olduğunu düşünüyorsanız ve bir uzman desteğine ihtiyaç duyuyorsanız Özel Adana Aile Danışma Merkezi bünyesindeki psikologları ile sizlere hizmet vermektedir. Detaylı bilgi için bizlere iletişim numaramızdan ulaşabilirsiniz. Sabah 9 akşam 7 saatleri arasında bizlere aşağıdaki telefonlardan ulaşabilirsiniz.
Telefon :
0 (537) 776 6262
0 (535) 977 0407