Doğum Sonrası Depresyon

Doğum Sonrası Depresyon, yeni doğum yapmış annelerde görülen bir depresyondur. Postpartum depresyon (PPT) olarak da bilinir. Yeni doğum yapmış kadınlarda görülen fiziksel, duygusal, davranışsal değişimlerin tamamıdır. Doğum sonrası depresyonu “bebek stresi” ile karıştırılabilir. Postpartum depresyon tanısı konurken yalnızca doğum ile gözlemlenen belirtiler arasındaki ilişkiye bakılmaz, depresyonun şiddetine ve belirtilerin görülme süresine de bakılır.

Hamilelik sürecinde kadınların hormonlarında büyük bir atış olur. Doğumla beraber hormonların düzeyi hamilelik öncesine döner. Hormonlardaki bu ani değişim vücutta kimyasal bir değişim anlamına gelir. Hormon değişiminin doğrudan doğum sonrası depresyona sebep olmadığı bilinmektedir. Ancak buna anne olmakla ilgili sosyal, psikolojik değişiklikler ve sorumluluklar da eklenir. Yeni annenin kişisel özellikleri ve toplumsal beklentilerin de etkisiyle doğum sonrası depresyon gelişebilir.

Bu süreçte kadınların yaşadığı fiziksel, duygusal değişiklikler ve bunların davranışlara yansımaları doğum sonrası depresyonu olarak tanımlanır. Doğum sonrası depresyonu belirtileri 2 hafta içinde görülmeye başlanır. Postpartum depresyon, doğumdan sonraki 3 ay içinde gerçekleşir. Nadir de olsa daha geç ortaya çıktığı da görülebilir. Belirtiler hamilelik sürecinde de başlamış olabilir. Ancak doğum sonrası depresyon diyebilmek için doğumdan sonra da devam etmesi gerekir. Yeni doğum yapmış kadınların %10-20’sinde görülür. Ancak duygularını çevrelerine anlatmadıkları için gerçek oranın bilinen üstünde olduğu düşünülür.

Doğum Sonrası Depresyon Belirtileri Nelerdir?

Duygusal değişiklikler:

Doğum sonrası depresyonda görülebilecek duygusal değişiklikler aşağıdaki gibidir:

1. Üzgün ve mutsuz hissetme,
2. Çaresizlik hissi,
3. Değersizlik hissi,
4. İlgi ve isteklerin azalması,
5. Yetersizlik ve suçluluk duygusu,
6. Deprsesif ruh hali,
7. Gerginlik hissi ve endişelilik hali,
8. Sürekli değişen ruh hali,
9. Çok ağlama ya da ağlayamama.

Fiziksel Belirtiler:

Doğum sonrası depresyonda görülebilecek fiziksel belirtiler aşağıdaki gibidir:

1. Aşırı yorgunluk, enerji azalması,
2. Uyku bozuklukları (uyumak isteyip uyuyamama ya da sürekli uykulu olma),
3. Yeme bozuklukları (çok fazla ya da çok az yemek yeme),
4. Genel bir yavaşlama hali ya da yerinde duramama,
5. Gergin olma ve rahatlayamama,
6. Libido azalması ve cinsel ilişkiden soğuma.

Düşüncelerde Görülebilecek Belirtiler:

Doğum sonrası depresyonda görülebilecek düşünce değişiklikleri aşağıdaki gibidir:

1. Kendini eleştirme,
2. Kendini suçlama,
3. Bebeği için yeterli olmadığı düşüncesi,
4. Ani sonuçlara varma ya da karar vermekte güçlük çekme,
5. Umutsuzluğa kapılma,
6. Her şeyin en kötüsü olacağı korkusu,
7. Başkalarında daha başarısız olduğu düşüncesi,
8. Başkaları tarafından değersiz görüldüğü düşüncesi,
9. Karışık ve netleştirilemeyen düşünceler,
10. Konsantrasyon bozukluğu
11. Ölüm ve intihar düşünceleri.

Davranışsal Belirtiler:

Doğum sonrası depresyonda görülebilecek davranışsal değişimler aşağıdaki gibidir.

1. İnsanlardan uzaklaşma,
2. Evden dışarı çıkmama,
3. Öz bakım yetersizliği,
4. Günlük hayatın gerekliliklerini yapamama ya da fazla yapma,
5. Önceden zevkle yapabıldiği şeyleri yapamama,
6. Kontrolünü kaybetme,
7. Tartışma, bağırma.

Genel olarak bakacak olursak;

Duygular: üzüntü, mutsuzluk, bunaltı, umutsuzluk, çaresizlik

Davranışlar: fazla bir şey yapmamak, yataktan çıkmamak, insanlardan uzaklaşmak, bebeğe bakım vermekten kaçınmak, kişisel hijyene özen göstermemek

Bedensel tepkiler: yorgunluk/enerji kaybı, gerginlik, kilo kaybı, erken uyanmak, konsantrasyon güçlüğü.

Düşünceler: ‘ben yararsız bir anneyim’, ‘herkese yük oluyorum’, ‘kimsenin rahatını kaçırmak istemiyorum’, intihar fikirleri

İnanışlar: ‘ben kötü bir anneyim’, ‘başarısızım’, ‘değersizim’, ‘hiçbir şey iyiye gitmeyecek’, ‘kimsenin umurunda değilim’

İlişkiler: gergin ilişkiler, sosyal içe çekilme, çevreden uzaklaşmak, bebek ile bağ kurmakta zorluk.

 Yukarıda yer alan belirtilerden muzdatipseniz bir uzman desteği almanızda fayda vardır. Özel Adana Aile Danışma Merkezi bünyesindeki psikologları ile Doğum Sonrası Depresyon alanında terapi ve danışmanlık hizmeti sunmaktadır.

Doğum Sonrası Depresyon Tedavisi

Kullanılan tüm ilaçlar anne sütüne geçtiği için çok mecbur kalınmadıkça emziren annelere hekimler tarafından ilaç tavsiye edilmez ve verilmez. Ancak gerekli olduğu takdirde, anne sütüne geçtiği halde bebekte ciddi yan etkilere neden olmayan bazı antidepresan ilaçlar kullanılabilmektedir. Aynı zamanda bebeği korumak adına doğum sonrası depresyonun tedavisiz bırakılması, annenin durumunu iyice kötüleştirerek bebeği de tehlikeye atacaktır. Doğum sonrası depresyon annenin bebeğe iyi bakmasına engel olur hatta anne bazen bebeğe bakamayacak duruma gelir.

Tedavide öncelikle ilaçsız yöntemler tercih edilir. Psikoterapi bu sorunun üstesinden gelinmesinde çok önemli bir role sahiptir. Annenin yaşadığı depresif hal güncel ve/veya geçmiş stres yükleri ile ilgili olduğundan bunların çözümlenmesi son derece önemlidir. Şiddetli yaşanan depresyonlarda, özellikle intihar riski söz konusu ise, anneyi hastaneye yatırmak gerekebilmektedir.

Tavsiyeler

• Ona mutlaka daha iyi olacağını söyleyin.
• Duygularını dinleyin ve kabul edin; olumsuz duyguları kontrol edemediğini anlayın.
• Suçluluk duymadan yürüyüşe çıkmak ya da masaj yaptırmak gibi onu rahatlatacak şeyler yapabilmesi için bebeğe bakmayı önerin.
• Biraz uyuyabilmesi için bebeğe birkaç saat bakabilecek bir aile üyesi, arkadaş ya da bakıcı ayarlayın.
• Günlük işler, ev işleri gibi şeyleri yapmasına yardım ederek yüklendiği sorumluluğu hafifletmeye çalışın.

Eğer bebeğin babasıysanız, doğum sonrası babalık depresyonu diye bir şey olduğunu unutmayın. Eşiniz depresyondaysa, bu dönemde depresyon riskiniz zaten daha yüksek olduğu için, bu sizi de etkileyebilir. Kendinizi depresif hissediyorsanız, daha önce söz ettiğimiz önerileri yerine getirmeyi deneyin ve siz de bir doktora danışın.

Lohusa depresyonu sizin suçunuz değil. Maalesef pek çok kadın kendilerini neden bu kadar mutsuz hissettiklerini açıklayamadıkları için suçlu ve utanç içinde hissediyor. Hatta bazılarının duyguları, diğerleri tarafından yok sayılıyor ya da eleştiriliyor. Unutmayın, bu tedavi gerektiren tıbbi bir durumdur ve sorunu yalnız yaşamamanız önemlidir. Size destek olacak birileri mutlaka vardır ve sisler bir kez dağıldığında, bebeğinizle geçireceğiniz zamanların tadını çıkarabileceksiniz.

Özel Adana Aile Danışma Merkezi bünyesindeki uzman psikologları ile sizlere Doğum Sonrası Depresyon alanında da terapi hizmeti vermektedir. Detaylı bilgi için bizlere iletişim numaramızdan ulaşabilirsiniz.

Sabah 9 akşam 7 saatleri arasında bizlere aşağıdaki telefonlardan ulaşabilirsiniz.

Telefon :

0 (537) 776 6262

0 (535) 977 0407

Ana Sayfa