Çocuklarda Sorumluluk Bilinci Geliştirmek

Ebeveynlere, çocuklarının şimdi ve yetişkin olarak hangi özelliklere sahip olmasını istedikleri sorulduğunda, en yaygın yanıtlardan biri “sorumlu olmak”tır. Bu, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok farklı anlama gelen geniş bir terimdir. Sorumluluk sahibi olmak, çocukların hem okulda hem de büyüdüklerinde daha geniş bir dünyada başarılarının anahtarıdır. Ebeveynler genellikle itaati sorumlulukla karıştırırlar. Sorumluluk, tüm çocukların öğrenmesi gereken bir şeydir. Çocuğunuzun sorumluluk bilinci geliştirmek yolunda ona yardım ederek, tam potansiyeline ulaşmasına yardımcı oluyorsunuz. Sorumluluk, kararlar vermeyi, güvenilmeyi ve iyi ya da kötü olsun, birinin eylemleri için kredi almayı öğrenmeyi içerir. Sorumluluk almak, yalnızca çocuğunuzun yaptığı seçimlerin onu nasıl etkilediğiyle ilgili değil, aynı zamanda seçimlerinin ve eylemlerinin başkalarını nasıl etkilediğiyle de ilgilidir. Sorumlu olmak, çocuğunuzun kendini önemli hissetmesine ve hem aileye hem de topluma katkıda bulunuyormuş gibi hissetmesine yardımcı olabilir. Çocuklarda sorumluluk bilinci geliştirmek için en iyi yollardan biri, onun davranışını modellemektir. Arkadaşlarınıza ve komşularınıza ilişkilerinize dikkat edin, toplum içerisinde pozitif ve güvenilir olun. Buluşmalara zamanında gelin, hatalı olduğunuzu kabul edin ve hatalar için özür dileyin. Çocuğunuz bunları yaptıklarınızı görürse sizi rol model almaya devam edecektir ve davranışları pozitif yönde değişecektir.

Evde görevler vermek, çocuğunuza sorumluluğu öğretmenin harika bir yoludur. Bu yaşta çamaşırları katlamaya, çöpleri çıkarmaya, masayı kurmaya ve temizlemeye ve hatta ürünleri yıkamak ve salata hazırlamak gibi bazı yemeklerin hazırlanmasına yardımcı olabilir. Çocuklarda sorumluluk bilinci geliştirmek için özel olarak kendisinden ne beklendiğini bilmesini sağlayın ve sonrasında ne kadar başarılı olduğu konusunda dürüst geribildirimde bulunun. Bu eylemlerin haneye gerçek katkılar olduğunu ve başkalarının gerekli diğer şeyleri yapmasına izin verdiğini anladığından emin olun. Buzdolabına veya duvara asılan çizelgeler, çocuklara kendilerinden ne beklendiğini hatırlatmaya yardımcı olabilir. Çocuğunuzu bu çizelgeleri yapmaya ve hangi görevin onun sorumluluğu olacağına karar vermeye dahil edin. Bu onun sürece daha fazla dahil olmasını ve daha fazla yatırım yapmasını sağlayacaktır. Görevlerini tamamlamanın ve tamamlamamanın sonuçları hakkında konuşun. Sorumluluklarını yerine getiren ve bu konuda tutarlı olan bireyler iş, okul, sosyal yaşam ve kendine ayıracağı zaman konusunda dengeli olur. Bu denge, başarı ve huzur için büyük bir öneme sahiptir. Sorumluluk bilinci gelişmiş insanlar, ruh sağlığını korumak konusunda da başarılıdırlar. İş, okul, sosyal yaşam ve özel hayatlarında dengeyi tutturamayan bireyler kronik yorgunluk, bıkkınlık, mutsuzluk gibi semptomlar gösterebilirler. Bu durum kişinin işlevselliğini ciddi oranda etkiler.

Çoğu ebeveyn, çocuklarını, ebeveynlerinin istediklerini yapmalarını, yönergeleri takip etmelerini ve otoritelerini sorgulamamalarını ister – çocuk yetiştirirken anlaşılır ve önemli hedefler. Ancak bu sorumluluk değildir!! Bu davranışlar itaat olarak sınıflandırılır. Bir çocuğun itaatten sorumluluğa geçmesi için ana babalar, işleri tam olarak istedikleri gibi ve tam zaman çizelgelerine göre yapmaktan vazgeçmek zorunda kalabilirler. Ancak bir çocuğun “bunu kendi yöntemiyle yapmasına” izin vermek, başarıdan gurur duyma duygusunu teşvik edecek ve bir sorumluluk duygusu geliştirecektir.

Sorumluluk Bilinci Kazandırmada Ebeveynin Rolü

Davranış kazandırma, değişime destek olma ve gerekli bir beceriyi öğretmeye başlarken ilk yapılacak şey çocuğu bu konuda bilgilendirmektir. Açıklamalar çocuğun yaşına ve gelişim dönemine uygun yapılmalıdır. İstenen şeyin nedenlerini, beklentilerinizi, olmadığı takdirde neler olabileceğini açıklamak gerekir. Çocuk neyi neden yapacağını anlarsa ailesine yardım etmeyi ve sorumluluk bilincini daha kolay içselleştirirler.
Çocuğu yargılamamak ve suçlu hissettirmemek önemlidir. “Bütün gün çalışıyorum, bir de eve gelip senin oyuncaklarını topluyor ve çok yoruluyorum” gibi ifadelerden kaçınılmalıdır.
Çocukları sorumluluklarını yerine getirmedikleri için sorumlu tutmalısınız. Sorumlu tutulma, ebeveynin sonucu, çocuğun görevi ilk etapta tamamlamasından daha kötü hale getirmesini gerektirir. Ve bu sorumlu tutulma eylemi, bir dahaki sefere sorumlulukları yerine getirme isteğini teşvik eder. Birçok ebeveyn ya çocuklarını sorumlu tutmaz ya da bir kez belirledikten sonra sonuçları takip etmez, bu da daha fazla sorumsuzluğu teşvik eder. Çocuk bir kez daha mazeretlerinin, yalanlarının ve gerekçelerinin kendisi veya davranışları için sorumluluktan kaçınma çabasında onun için işe yaradığını öğrenir. Bu durumda verdiğiniz cezanın insaflı olmasına dikkat edin. Ve çocuğunuz kusurlu bir hareketi sürekli olarak tekrarlıyorsa ona devamlı olarak bu yüzden ceza vermek yerine o kusurun neden hep tekrarlandığını araştırın. Altında farkında olmadığınız bir sorun yatıyor olabilir.

 Özel Adana Aile Danışma Merkezi bünyesindeki uzman psikologları ile sizlere  Çocuklara Sorumluluk Bilinci Geliştirmek konusunda yardımcı olabilir, kalıplarınızı değiştirmek için danışmanlık terapi hizmeti vermektedir. Detaylı bilgi için bizlere iletişim numaramızdan ulaşabilirsiniz.

Sabah 9 akşam 7 saatleri arasında bizlere aşağıdaki telefonlardan ulaşabilirsiniz.

Telefon :

0 (537) 776 6262

0 (535) 977 0407