Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı, anne ve babaların en çok sorduğu ve öğretmenlerden gelen olası en sık şikayettir. “Çocuğumuzda dikkat dağınıklığı var.” Bu cümle aslında o kadar çok şey ifade eder ki. Kişiye göre yoruma açık bir cümledir bu. Anne baba anlam veremez çünkü dikkat dağınıklığı olduğu için saatlerce bilgisayarın televizyonun önünden kalkmamaktadır. Bazen o kadar dikkatlidir ki anne baba bile şaşırır. Öğretmense “Bire bir iyi ama sınıfta beni duymuyor görmüyor gibi” der. Sözel içerikli sınavlarda çok iyi, yazılı yada çoktan seçmeli sorularda en basit soruyu bile yanlış cevaplamaktadır. Sorularda ki “ Aşağıdakilerden hangisi olmamalıdır?” sorusunu “…olmalıdır?” diye okur. Peki dikkat dağınıklığı bu mudur?
1980’lerden itibaren dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite sorunu tanımlanmaya başlanmış daha sonra minimal beyin disfonksiyonu, hiperkinezi, hiperkinetik sendromu ve hiperaktiviteli dikkat eksikliği sendromu gibi farklı isimlerle ele alınmaya başlanmıştır. Son sınıflama sisteminde ise “dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu” olarak tanımlanmaktadır.
Çağımızda özellikle okul öncesi ve okul çağındaki çocuklarda en sık görülen sorun haline gelmiştir. Bu durum çocuğun akademik becerilerini, aile ve arkadaş ilişkilerini, kişisel gelişimini olumsuz etkilemektedir. Problemin erken yaşlarda fark edilerek teşhis edilmesi gerekli tıbbi ve eğitsel desteğin verilmesi durumunda olumlu sonuçlar alınmaktadır.
Dikkat kişinin bir işe yoğunlaşması, etraftaki uyaranlara karşı kısmen duyarsız kalmasını ifade eder. Dikkat becerisi öğrenme, iletişim ve gelişimde çok önemli ve bir o kadar da temel becerilerden biridir. Bu becerinin yeterli olmaması bir çok gelişim alanında sorunlara neden olmaktadır. Tabii ki klinik boyutta tedavi isteyen dikkat dağınıklığını ilgili uzmanların özellikle psikiyatrın tanılama yapması gerekmektedir.
Pskiyatrdan tanı aldıktan sonra bazı dikkat çalışmaları ve psikolog desteği ile ilerlemekte yarar vardır. Özel Adana Aile Danışma Merkezi bünyesindeki psikologları Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı konusunda da çalışmalar yapmaktadır.
Dikkat dağınıklığı farklı sebeplerden dolayı görülür. Bu nedenlerde kişiden kişiye farklılık görülür. Dikkat dağınıklığı nedeninin başında beyinde hasara yol açan hastalık, sebep olmuş olabilir. Ayrıca çevresel etmenlerde dikkat dağınıklığı yaşanmasına sebep olabilir. Kişinin aklının başka bir yerde olması dikkat dağınıklığına sebep olabilir.
Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı Belirtileri
Çocuklarda ve yetişkinlerde dikkat dağınıklığı farklı olarak görülür. Çocuklar derslerine odaklanamazlarken, yetişkinlerde verimli çalışamazlar. Aceleci ve panik tavırları hata yapmalarına sebep olur. Dikkat dağınıklığı belirtileri şunlardır;
- Dikkat dağınıklığı olan kişiler birden fazla eylemi aynı anda yapmaya çalışırlar.
- Kitap, dergi gibi materyalleri okumakta zorluk çekerler.
- Tanıdıkları insanların isimlerin ve yüzlerini hatırlamakta zorluk çekerler.
- Dikkat dağınıklığı olan kişiler bir konu üzerinde uzun süre odaklanamazlar.
- Dış çevreden gelen uyarılara açıktırlar. Etraftan gelen ses ile dikkatleri dağılır.
- Kişiler kendilerini ifade etme konusunda da zorluk yaşarlar.
- Dikkat dağınıklığı çocuklar ve yetişkinler için oldukça zordur.
Her çocuk biricik ve özeldir. Her çocuk ayrı bir renk, kişilik ve dünyadır. Özellikle erken yaşlarda (ilkokul) öğretmenlerin kalabalık sınıflarda her çocuğu yeterince tanıması bazen çok zaman almakta bazen de maalesef mümkün olmamakta. Böyle olduğunda da çocuğun yaşadığı herhangi bir zorluk ya da sınıfta yaşadığı bir sorun yanlış tanımlanıp, aile yanlış yönlendirilebiliyor. Böyle durumlarda aileler kaygılı, üzgün ve bazen öfkeli bir biçimde yardım arayışına girmekteler. Çocuklar tüm bu yaşanan duyguları okuyabiliyor, hissedebiliyorlar ancak nedenlerini yorumlayamadıklarından genellikle kendilerini suçlama eğiliminde olmaktalar. İşte tam bu noktada çocuğun sorunu birken o anda en az iki ya da daha fazla olmakta ve çözüm de daha çetrefilli bir hale gelmektedir.
Dikkat Dağınıklığı ve Dikkat Eksikliği Farklı Durumlardır
Bu noktada, Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı ve dikkat eksikliğinin birbirine yakın ancak birbirinden farklı sorunlar olduğunun altını çizmekte fayda var. Dikkat eksikliği, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olarak tanımlanan ve tedavisi olan bir hastalık/bozukluk iken dikkat dağınıklığı, farklı durumlara bağlı olarak gelişen, değişken bir sorundur. Başlıkta dikkat dağınıklığını özellikle tercih etmemiz tam da bu karışıklığa ve farklılığa dikkat çekmek içindir. Somutlaştırırsak; dikkat dağınıklığını uykusuzluğa bağlı performansın düşmesi, tam olarak kullanılamaması olarak görürken, daha dinç olunan bir günde kişinin performansı daha yüksek ve iyi olabilir. Yani durum değişkendir. Dikkat eksikliğinde ise uykudan, günden, durumdan bağımsız her zaman performans sorunları yaşanmaktadır. Tam da bu nedenle iyi bir ayrım yapılmalı ve destek alınması gerekmektedir.
Aileler Neler Yapabilir?
- Yaşanan problemi doğru tanımlamak gerekir.
- Aile üyeleriyle problemle ilgili istişarede bulunmak önemlidir.
- Okuldaki kademesine göre mutlaka; sınıf öğretmeni ya da branş öğretmenleri ile konuyu istişare etmek, yardım istemek, ne yapabileceğinizi sormanız gereklidir.
- Okul psikolojik danışmanından, rehber öğretmeninden yardım istemek, ne yapabileceğinizi sormak işinizi kolaylaştıracaktır.
- Eş zamanlı ya da sonrasında okul dışı bir profesyonelden; psikolog, psikolojik danışman, çocuk ve ergen psikiyatrından yardım veya destek almanız tedavi yolunda doğru ilerlemenizi sağlayacaktır.
- Gelen çözüm önerileri doğrultusunda hareket etmek ve gelişime göre işbirliğinde bulunduğunuz öğretmenlerine, danışmanlarına geribildirimde bulunarak süreci yönetmek büyük fayda sağlayacaktır.
Özel Adana Aile Danışma Merkezi bünyesindeki uzman psikologları ile sizlere Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı problemi alanında da terapi ve danışmanlık hizmeti vermektedir. Detaylı bilgi için bizlere iletişim numaramızdan ulaşabilirsiniz.
Sabah 9 akşam 7 saatleri arasında bizlere aşağıdaki telefonlardan ulaşabilirsiniz.
Telefon :
0 (537) 776 6262
0 (535) 977 0407