Asperger Sendromu (AS), otizm spektrum bozuklukları olarak gruplandırılan nörolojik bozukluklardan biridir. Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilir. Atipik Otizm teşhisi olan kişiler üç ana belirti gösterir:
- Sosyal etkileşimde güçlük çekme
- Tekrar eden davranışlarda bulunma
- Kurallara ve rutinlere koşulsuz uyma
Genellikle, Atipik Otizm tanısı konulan bireyler normal veya normalin üzerinde bir zekaya sahip olur. Dolayısıyla, bu sendroma sahip kişiler çoğunlukla standart sınıflarda eğitim görebilir ve yetişkinler iş sahibi olabilir. Asperger sendromu (Atipik Otizm), günümüzde teknik olarak tek başına bir tanıyı ifade etmemektedir.
Atipik Otizm tam olarak iyileştirilemez. Erken teşhis ve müdahale ile, sendromlu çocuk daha kolay sosyal bağlantılar kurabilir, potansiyellerine ulaşabilir ve üretken bir yaşam sürebilir. Atipik Otizmin otizmden farklılığı, dile ve bilişsel gelişime dayanır. Asperger sendromu olan bireyin konuşmaya başlama dönemi ve konuşma şekli, otizmli bireye göre normaldir. İlgi alanları hakkında da oldukça konuşkandırlar.
Asperger Sendromu Belirtileri
- Sosyal farkındalık eksikliği
- Sosyalleşmede/arkadaş edinmede ilgi eksikliği
- Arkadaşlıklar kurma ve sürdürmede zorluk
- Başkalarının düşüncelerini ve duygularını anlayamamak (empati kuramamak)
- Göz temasından kaçınmak veya çok dikkatlice bakmak
- Yüz ifadeleri ve mimik kullanma eksikliği ya da abartılı mimiklerin kullanılması
- Vücut dilini anlayamama
- Kişilerarası sınırlara uymama; mahremiyet algısının gelişmemesi
- Seslere, dokunmaya, kokulara, tatlara veya görsel uyaranlara aşırı hassasiyet
- Ritüellere veya rutine aşırı bağlılık
- El çırpma ya da kol sallama gibi tekrarlanan motor davranışlar
- Sakarlık veya koordine olmayan motor hareketler
- Dinozorlar veya elektrikli süpürge gibi sadece birkaç konuya gösterilen takıntılı ilgi
- İroni ya da alay gibi ince bir dil kullanımını anlamada güçlük çekmek
- Ses tonunu ayarlamada zorlanma (örneğin; yüksek sesle veya çok hızlı konuşurken aniden alçak sesle veya yavaş konuşma gibi)
- Düzensiz konuşma veya konuşmayı kendi ilgi alanına yönlendirme; diğer tarafın konuştuğu konuya odaklanamama
Nasıl Ortaya Çıkar?
Atipik Otizm büyük oranda genetik geçişli bir hastalıktır. Yani bu tanıyı alan bireylerin ailelerindeki diğer bireylerde de Atipik Otizm ya da otizm bulunması muhtemeldir. Genetik dışındaki sebepler arasında gebelik dönemi ve doğumda yaşanan zorluklar gösterilmekle birlikte bunların bozukluğa nasıl yol açtığı net değildir.
Genellikle 4-11 yaşlarında belirginleşen Asperger sendromunu doğrudan tespit edebilecek bir test yoktur. Duruma göre bu bozuklukla benzer belirtilere sahip fiziksel rahatsızlıkları araştırmak için öncelikle kan testleri ve röntgen çekimleri yapılabilir. Eğer fiziksel bir sorun söz konusu değilse çocuk, psikyatrist ve-veya psikolog gibi çocuk gelişim bozukluklarında uzman kişilere yönlendirilebilir.
Atipik Otizm Tedavisi
Asperger sendorumunun tedavisi yoktur ve hayat boyu devam eder. Sendromun semptomlarını iyileştirmeye yönelik birçok terapi uygulanabilir. Çocuğun yaşına ve ihtiyaçlarına uygun davranışsal ve eğitimsel müdahale türleri seçilir. Özellikle aspergerli çocuğun sorunlu olduğu sahalarda çalışılır. Bu nedenle bu yöntemlerin hepsi uygulanmayabilir. Her terapinin uzmanı da farklıdır. Başlıca terapiler şunlardır:
- Sosyal biliş farkındalığı eğitimi: Konuşma becerilerini ve sosyal ipuçlarını anlamaya yardımcı olabilir.
- Konuşma ve dil terapisi: Dilin soyut ifadelerini, düşüncesini ifade etme yollarını, ses kontrolünü vb. öğretmeye yardımcı olabilir.
- Mesleki terapi: Becerileri desteklenir, organizasyon ve koordinasyon yetisi geliştirilir, bir organizasyonda çalışma yöntemleri kavratılır.
- Bilişsel davranışçı terapi: Kaygı ve diğer kişisel zorlukların giderilmesine yardımcı olabilir.
- Fizik tedavi: Motor koordinasyon ve algısal bütünlüğü sağlamaya yöneliktir.
Engelli Bireyleri Eğitim Yasası (IDEA) kabul edildiğinden bu yana, engelli öğrencilere mümkün olan en az kısıtlayıcı ortamda eğitim verilmelidir. Sonuç olarak, Asperger Sendromu olan öğrencilere genel eğitim sınıflarında eğitim verilir ve bu sendroma sahip çocuklar genellikle mükemmel akademik beceriler sergilerler. Bununla birlikte sendromun birkaç semptomu öğretmenler için oldukça zorlayıcıdır.
Bu semptomlar arasında duyusal işleme sorunları, bir konuya obsesif odaklanma (takıntı), düşük bir hayal kırıklığı eşiği ve yönetici işlev boşlukları sayılabilir. Öğretmenler bu belirtilerden dolayı sinirlenebilir, ancak birkaç temel öğretim stratejisinin uygulanmasıyla Asperger Sendromu olan öğrenciler sınıf ortamında başarılı olmayı öğrenebilirler.
Özel Adana Aile Danışma Merkezi Asperger Sendromu olan bireyler ile terapi ve danışmanlık seansları yapmaktadır. Bünyesindeki uzman psikologlar ve çocuk gelişim uzmanları ile kurumumuz hizmetinize açıktır.
Atipik Otizm Önlenebilir mi?
Mevcut bilgiler, Asperger Sendromunun önlenebileceğini göstermemektedir. İlerleyen yıllarda araştırmaların neler getireceğini göreceğiz. Ancak Asperger Sendromu ve otizm spektrum bozukluğu olan çocukların işlevselliğinin en yüksek seviyeye ulaşması için hepimize sorumluluk düşmektedir.
Öncelikle erken tanı ve iyi eğitim olanaklarının oluşturulması çok önemli. Sonrasında bu bireyleri okullarda ve toplumda kabullenmek ve onların yeteneklerine uygun mesleklerde çalışmasını sağlayarak farklılıklarından toplum olarak istifade etmeyi öğrenmemiz gerekiyor.
Farklı olanları dışlamak ve onlardan uzaklaşmak yerine onları sevmek ve sosyal yaşama katılmalarını sağlamamız gerekiyor.
Özel Adana Aile Danışma Merkezi bünyesindeki uzman psikologları ile sizlere Asperger Sendromu olan bireyler ve ailelerine de psikoterapi ve danışmanlık hizmeti vermektedir. Detaylı bilgi için bizlere iletişim numaramızdan ulaşabilirsiniz.
Sabah 9 akşam 7 saatleri arasında bizlere aşağıdaki telefonlardan ulaşabilirsiniz.
Telefon :
0 (537) 776 6262
0 (535) 977 0407